Адміністратыўнае права: Курс лекцый (Тэмы 1-17: Дзяржаўнае кіраванне і выканаўчая ўлада. Кіраванне галінамі народнай гаспадаркі), страница 7

Адносіны адм/дагаварнога хар-ру, якія маюць форму пагаднення (папярэдняя дамоўленасць па прыёме на пасаду). 

Тэма № 3. Адміністратыўнае права як галіна права.

1.  Прадмет а/п.

2.  Метад а/п рэгулявання.

3.  Крыніцы а/п.

4.  Віды сістэматызацыі н/а а/п, праблемы уадыфікацыі.

1.  А/п прадстаўляе сабой галіну прававой сістэмы Беларусі, прызначаную рэгуляваць асаблівую групу грамадскіх адносін. Асаблівасць заключаецца у тым. Што яны ўзнікаюць, развіваюцца, спыняюцца ў сферы дзяржаўнага кіравання, у тым ліку ў сувязі з арганізацыяй і функцыянаваннем сістэмы ваканаўчай улады.

Адносіны такога рода разнастойныя па характару і складаюць прадмет а/п.

Гэтыя грамадзянскія адносіны непасрэдна связаны з дзяржаўна-кіраўнічай дзейнасцю. Па этаму абагульняючы называюцца кіраўнічымі.

Адносіны, ўзнікшыя ў сувязі з функцыянаваннем недзяржаўных фарміраванняў (грамадскія аб’яднанні, камерцыйныя структуры, кааперацыйныя структуры), не адносяцца да прадмета а/п.

У залежнасці ад асаблівасці удзельнікаў кіраўнічых адносін можна вызначыць найбольш тыповыя адносіны:

1.  Паміж супадпарадкаванымі суб’ектамі выканаўзчай улады ў выпадку іх знаходжання на розным адміністратыўна-прававым узроўні (вышэйшыя і ніжэйшыя органы, вертыкальныя адносіны і ерархічныя).

2.  Паміж несупадпарадкаванымі суб’ектамі выканаўчай улады ў выпадку іх знаходжання на аднолькавых адміністрацыйна-прававым узроўні.

3.  Паміж суб’ектамі выканаўчай улады і дзяржаўнымі аб’яднаннямі, прадпрыемствамі, арганізацыйнымі установамі (карпарацыі, канцэрны) у выпадку іх арганізацыйнага падпарадкавання.

4.  Паміж суб’ектамі выканаўчай улады і дзяржаўнымі аб’яднаннямі ў выпадках іх арганізацыйнага непадпарадкавання (фінансавы, адмінімтратыўны, санітарны... кантроль)

5.  Паміж суб’ектамі выканаучай улады і недзяржаўнай гаспадаркай і сацыяльна-культурнымі аб’яднаннямі, прадпрыемствамі, арганізацыйнымі ўстановамі (камерцыйныя, кааператыўныя арганізацыі).

6.  Паміж суб’ектамі выканаўчай улады і грамадскімі аб’яднанямі (саюз пісьменнікаў, мастакоў).

7.  Паміж суб’ектамі джяржаўнай улады і грамадзянамі.

Ва ўсіх пералічаных відах кіраўнічых адносін абавязкова удзельнічае суб’ект дзяржаўнага кіравання. Без іх кіраўнічыя адносіны ў адміністратыўна-прававым сэнсе ўзнікнуць не могуць. Такія адносіны не могуць узнікнуць паміж грамадзянамі і паміж грамадскімі арганізацыямі.

Кіраўнічыя адносіны падзяляюцца на ўнутранныя або унутры-арганізацыйныя (сістэмныя), знешнія. Унутраныя адносіны звязаны з фарміраваннем кіраўнічых структур, вызначэннем асноў узаемадзеяння паміж іхнімі падраздзяленнямі, з размеркаваннем абавязкаў, правоў і адказнасці паміж работнікамі апарата органа кіравання.

Па сутнасці такія кіраўнічыя адносіны выражаюць інтэрэсы самаарганізацыі ўсёй сістэмы выканаўчай улады (дзяржаўнага кіравання) зверху і донізу.

Знешнія – звязаныя з непасрэдным удзеяннем на аб’екты, якія не ўваходзяць у сістэму выканаўчай улады, у механізм выканаўчай улады (кааператыўныя структуры, прыватныя).

Характэрыстыка прадмета а/п:

1.  Кіраўнічыя адносіны, у межах якіх непасрэдна рэалізуюцца задачы, функцыі, паўнамоцтвы выканаўчай улады.

2.  Кіраўнічыя адносіны ўнутранага характара ўзнікаюць у працэсе дзейнасці суб’ектаў заканадаўчай (прадстаўнічай), судзебнай улады а таксама органаў пракуратуры.

Такім чынам адміністрацыйнае права – гэта галіна прававой сістэмы, прадстаўляючая сабою сукупнасць прававых норм, прызначаных для рэгулявання грамадскіх адносін, узнікаючых у сувязі с практычнай рэалізацыяй выканаўчай улады (у працэсе ажыццяўлення дзяржаўна-кіраўнічай дзейнасці).

2.  А/п, ажыццяўляючы рэгулятыўную функцыю, скарыстоўвае пэўную сукупнасць прававых сродкаў (спосабаў) рэгулятыўнага уздзеяння сваіх норм на кіраюнічыя адносіны, на паводзіны бакоў. Гэта метады прававога рэгулявання.

Разам з прадметам яны даюць грунтоўную характарыстыку любой галіны права.

А/п, як і іншыя галіны скарыстоўвае тры спосабы, метады прававога рэгулявання:

1.  Прадпісанне