Определение неудовлетворительной структуры баланса и прогнозирование банкротства предприятия. Дисконтирование по простым процентам. Общие принципы управления пассивами. Системный подход к управлению пассивами (материал изложен белорусским языком), страница 9

Крэдыторская запазычанасць можа існаваць і ў выглядзе камер-цыйнага крэдыту, які аформлены вэксалямі. Цана гэтага крэдыту фарміруецца такім жа чынам, як і цана банкаўскага крэдыту, аднак павінна ўлічваць велічыню страт ад згубленай цэнавай скідкі ў тым выпадку, калі пастаўшчык дае такую скідку пры неадкладнай аплаце. Разлік робіцца наступным чынам:

дзе ЦКК — цана камерцыйнага крэдыту, аформленага вэксалем, %;

СПВ — стаўка працэнтаў за вэксальны крэдыт, %;

ЦС — велічыня цэнавай скідкі пры папярэдняй або неадкладнай аплаце прадукцыі, выражаная ў дзесятковых дробах.

Кіраванне цаной такой крыніцы фінансавых рэсурсаў заключаецца ў пошуку аптымальнага варыянта, які дазваляе мінімізаваць выдаткі, звязаныя з выкарыстаннем пазыковага капіталу.

Пэўная частка крэдыторскай запазычанасці — бясплатнае фінансаванне прадпрыемства. Гэта тычыцца крэдыторскай запазычанасці пастаўшчыкам, якія не прадстаўляюць дадатковую скідку за папярэднюю і неадкладную аплату, а таксама не аформленай вэкса-лямі крэдыторскай запазычанасці ў межах устаноўленых дагаворамі тэрмінаў. Аднак прадпрыемства можа выплачваць значныя штраф-ныя санкцыі за несвоечасовую аплату крэдыторскай запазычанасці пастаўшчыкам, бюджэту па падатках, адлічэннях у бюджэтныя і па-забюджэтныя фонды.

Цана такой крэдыторскай запазычанасці разлічваецца як выражаная ў працэнтах адносіна велічыні выплачаных штрафных санкцый да сярэднегадавой сумы пратэрмінаванай крэдыторскай запазычанасці.

35. Сярэднеузважаная цана капіталу і яе выкарыстанне ў фінансавым менеджменце

Паколькі кожнае прадпрыемства фінансуе сваю дзейнасць за кошт разнастайных крыніц фінансавання, узнікае неабходнасць вызначыць сярэднеўзважаную цану капіталу, якая разлічваецца па формуле

дзе СЦК — сярэднеўзважаная цана капіталу;

р, — цана г-ай крыніцы сродкаў;

dі, — доля  i-ай крыніцы сродкаў у іх агульнай суме.

У папярэдніх параграфах была паказана методыка вызначэння цаны ўласнага капіталу і такіх крыніц пазыковага капіталу як банкаўскія крэдыты і крэдыторская запазычанасць. Спецыяльныя методыкі выкарыстоўваюцца і для вызначэння цаны фінансавага лізінгу, пазыковага капіталу, атрыманага за кошт эмісіі аблігацый, а таксама іншых крышц.

Цана   фінансавага   лізінгу   разлічваецца   на   падставе    стаўкі лізінгавых плацяжоў па наступнай формуле:

дзе ЦФЛ — цана фінансавага лізінгу;

ГВЛП — гадавая велічыня лізінгавага плацяжу, %;

ГНА — гадавая норма амартызацыі актыву, які набыты на ўмовах фінансавага лізінгу, %;

УВФЛ — узровень выдаткаў па набыцці актыву на ўмовах фінансавага лізінгу да вартасці гэтага актыву, выражаны ў дзесятковых дробах.

У дадзеным прыкладзе сярэднеўзважаная цана капіталу разлічана дзяленнем атрыманай разліковай велічыні на 100

2518,8:100-25,2%.

•

Гэта азначае, што пры такой структуры капіталу і выдаткаў па абслугоўванні запазычанасці прадпрыемства вымушана 25,2% атры-манага ў распараджэнне капіталу траціць на пагашэнне абавязацель-стваў перад уласнікамі, інвестытарамі, крэдыторамі і працаўнікамі. Па гэтай прычыне велічыня яго даходаў да размеркавання не можа быць меншай, чым цана капіталу. Даход да размеркавання — чыспгы прыбыгпак прадпрыемства плюс сума выплачаных працэнтаў за  карыстанне пазыковым капіталам. У працэсе размеркавання ён дзеліцца на чатыры часткі:

працэнты, выплачаныя за карыстанне пазыковымі сродкамі;

дывідэнды і працэнты, выплачаныя ўласнікам, заснавальнікам і інвестытарам;

сродкі, накіраваныя ў фонды спажывання;

*сума рэінвесціраванага прыбытку на развіццё прадпрыемства.
              Першыя тры элементы даходу да размеркавання фарміруюць цану капіталу, якая павінна быць ніжэй за велічыню даходу да размеркавання, інакш прадпрыемства будзе страчваць капітал. Па гэтай прычыне прадпрыемства можа прымаць толькі такія інвестыцьшныя рашэнні, узровень рэнтабельнасці якіх вышэй за прагнозную цану капіталу. Паколькі цана асобных крыніц капіталу і яго структура пастаянна мяняюцца, то сярэднеўзважаная цана капіталу не з'яўляецца пастаяннай велічынёй. Гэта абумоўлівае нбабходнасць вызначэння прагнознай цаны капіталу на аснове чаканых выдаткаў, якія прад-прыемства вымушана несці ва ўмовах той або іншай фінансавай сітуацыі.

Цана капіталу прадпрыемства з'яўляецца базавым паказчыкам і для вызначэння цаны самаго прадпрыемства. Цана прадпрыемства ў цэлым як суб'екта на рынку капіталаў можа характарызавацца велічынёй яго ўласнага капіталу і іншымі паказчыкамі. На аснове вы-значанай цаны капіталу цану прадпрыемства можна вызначыць па формуле

'           ЦП = ДР:СЦК,

дзе ЦП — цана прадпрыемства;

ДР — прагнозная гадавая велічыня даходу да размеркавання;

СЦК — выражаная ў дзесятковых дробах сярэднеўзважаная цана капіталу..

Такім чынам, паказчык цаны капіталу выкарыстоўваецца ў якасці:

крытэрыя прыняцця кіраўніцкіх рашэнняў у працэсе кіравання структурай капіталу, а таксама рашэнняў адносна выкарыстання лізінгу;

базавага паказчыка для вызначэння эфектыўнасці рэальных і фінансавых інвестыцый;

крытэрыя ацэнкі і фарміравання адпаведнага тыпу палітыкі фінансавання прадпрыемствам сваіх актываў;

вымяральніка ўзроўню рынкавай вартасці прадпрыемства.

36. КІРАВАННЕ ДАХОДАМІI ПРЫБЫТКАМ ПРАДПРЫЕМСТВА. ЭЛЕМЕНТЫ СІСТЭМЫ КІРАВАННЯ ДАХОДАМI ПРАДПРЫЕМСТВА I ЯГО ЦЭНАВАЯ ПАЛІТЫКА

Прадпрыемствы фарміруюць свае даходы з разнастайных крыніц, сярод якіх можна выдзеліць даходы ад асноўнай і іншай аперацыйнай дзейнасці, даходы ад інвестыцыйнай і фінансавай дзейнасці, а так-сама іншыя пазарэалізацыйныя даходы. Агульны даход прадпрыем-ства ад усіх відаў гаспадарчай дзейнасці і фінансавых аперацый да ўплаты з яго падатковых плацяжоў, якія ўваходзяць у цану тавараў і паслуг, называецца валавым даходам. Аснову валавага даходу скла-дае выручка ад рэалізацыі прадукцыі, тавараў, работ і паслуг.