Кіраўнікі прадпрыемстваў не маюць рэальнай інфармацыі аб тым, якія вырабы сапраўды эканамічна мэтазгодна вырабляць, а якія не. Таму рашэнні аб спыненні, працягванні або пачатку вытворчасці тых або іншых вырабаў грунтуюцца звычайна на суб'ектыўных аднабаковых меркаваннях удзельнікаў працэсу прыняцця рашэнняў.
Безумоўна, існуе шмат прычын, якія вымушаюць кіраўніцтва прадпрыемства ўстрымацца ад прыняцця рашэння па спыненні вы-творчасці і рэалізацыі нерэнтабельнай прадукцыі. Напрыклад, спы-ненне вытворчасці той або іншай прадукцыі цягне за сабой звальнен-не персаналу і абвастрэнне становішча на прадпрыемстве з усімі наступствамі для кіраўніцтва, якія вынікаюць з гэтага. Аднак ва ўмовах рынкавых адносін рабіць гэта трэба не столькі дзеля развіцця прадпрыемства, колькІ для яго выжывання.
Другі важны прынцып кіравання актывамі, асабліва ва ўмовах інфляцыі, заключаецца ў неабходнасці скарачаць выдаткі, не звязаныя з забеспячэннем узнаўлення абаротных сродкаў і асноўных вытворчых фондаў. Прадпрыемствы, якія большую частку свайго прыбытку накіроўваюць на невытворчыя патрэбы, з'яўляюцца патэнцыяльнымі банкрутамі. Гэта тычыцца і такіх накірункаў выкарыстання прыбытку, як жыллёвае будаўніцтва, утрыманне аб'ектаў сацыяльнакулыурнага і бытавога прьвначэння, выплаты прэмій г. д.
Ва ўмовах высокай інфляцыі прыбытак ў першую чаргу павінен накіроўвацца на папаўненне абаротных сродкаў.Пры ўмеранай інфляцыі і аплаце банкаўскіх крэдытаў па стаўках, ніжэйшых за бягучыя значэнні нормы прыбытку на ўкладзены капітал, мэтазгодна накіроўваць прыбытак на расшыранае ўзнаўленне і развіццё прадпрыемства, а для папаўнення абаротных сродкаў выкарыстоўваюць банкаўскія крэдыты. Аднак высокія тэмпы інфляцыйнага абясцэньвання абаротных актываў вядуць да заніжэння выдаткаў і перацякання абаротных сродкаў у прыбытак, дзе адбываецца іх распыленне на падаткі і адзначаныя вышэй невытворчыя мэты. Выкарыстанне для папаўнення абаротных сродкаў банкаўскіх крэдытаў з працэнтнымі стаўкамі іх аплаты, якія перавышаюць бягучыя значэнні нормы прыбытку на ўкладзены капітал, непазбежна пагаршае фінансавыя вынікі дзейнасці прадпрыемства.
Забеспячэнне балансу паміж плацёжаздольнасцю і даходн'асцю прадпрыемства пры высокіх тэмпах інфляцыі нельга дасягнуць нават тадьт, калі адбудзецца рэінвесціраванне ўсяго прыбытку ў абаротныя актывы, што практычна немагчыма. У сувязі з гэтым наступны прынцып кіравання актывамі заключаеццца ў пастаянным ажыццяўленні шэрага захадаў па рэгуляванні структуры актываў з мэтай канвертацыі абаротных і неабаротных сродкаў, якія не прыносяць даход, у грашовыя сродкі і высокаліквідныя даходныя актывы.
Адзначаючы неабходнасць продажу актываў, якія не прыносяць даход ў дадзены момант, трэба мець на ўвазе безупынную мэтанакіраваную работу па продажы ў першую чаргу тых аклгываў, якія па прычыне змянення эканамічнай кан'юнктуры, асартыменту прадукцыі і г. д. становяцца непатрэбнымі або запасы якіх перавышаюць узровень, дастатковы для нармальнай дзейнасці прадпрыемства.
3 гэтай мэтай неабходна ўвесь час займацца аналізам структуры актываў. У сувязі з гэтым першым чынам неабходна выявіць актывы, якія не прыносяць даход і па гэтай прычыне могуць быць рэалізаваны. Пры наяўнасці такіх актываў выясняюцца прычыны адсутнасці або нязначнасці прыбытку ад іх выкарыстання. Такімі прычынамі могуць быць неэфектыўнае іх выкарыстанне, бесперспектыўнасць таго віду аперацыйнай дзейнасці, для ажыццяўлення якога выкарыстоўваюцца дадзеныя актывы і іншыя фактары. Пасля такога аналізу прымаюцца адпаведныя рашэнні. Пры гэтым трэба заўсёды памятаць, што ва ўмовах эканамічнага крызісу ўстойлівая плацёжаздольнасць прадпрыемства важней за яго даходнасць.
3 прыняццем рашэння аб рэалізацыі актываў узнікае кіраўнічая дылема, звязаная з вызначэннем цаны продажу. Трэба вырашыць задачу: што болын выгадна-прадаць хутчэй і таннен, або траціць час на спробы прадаць даражэй. Часам бывае больш карысна прадаць па цане, якая ніжэй ўліковай вартасці гэтых актываў. Безумоўна, ад такой аперацыі прадпрыемства будзе мець страты, але пасля накіравання выручаных грошай ў абарот гэтыя страты могуць быць перакрыты атрыманым прыбыткам.
У працэсе рэгулявання структуры актываў неабходна вырашыць дзве задачы, якія ўзаемазвязаны паміж сабой. Першая задача заключаецца ў перакрыцці шляхоў перацякання актываў у дэбіторскую за-пазычанасць. Гэта асабліва важна ва ўмовах інфляцыі І нізкай плацёжаздольнасці даўжнікоў. Пры ўмеранай інфляцыі і адсутнасці крызісу нявыплат дэбіторская запазычанасць болып спрыяльная для павышэння фінансавай ўстойлівасці прадпрыемства, чым, напрыклад, таварна-матэрыяльныя запасы. Аб гэтым сведчыць і размяшчэнне дэбіторскай запазычанасці ў другім раздзеле актыву балансу “Абаротныя актывы”.
Дэбіторская запазычанасць па ліквіднасці прыраўноўваецца да сродкаў на разліковым рахунку і іншых высокаліквідных актываў. Аднак ва ўмовах наўскочнай інфляцыі і гіперінфляцыі, пры наяўнасці крызісу нявыплат, высокая дэбіторская запазычанасць можа стаць прычынай банкруцтва прадпрыемства. Ліквіднасць такіх бягучых актываў фактычна немагчыма нават правільна ацаніць.
Вырашэнне другой задачы прадугледжвае скарачэнне, а ў пэўных выпадках і поўнае спыненне закупак таварна-матэрыяльных каштоўнасцей у запас. У абмежаваных колькасцях магчымы такія закупкі матэрыяльных актываў з устойлівым ростам рынкавых цэн, які апярэджвае інфляцыю. Карысць ад такіх закупак часта бывае ўяўнай, паколькі яны вядуць да заніжэння сабекошту і да наступстваў, якія вынікаюць з гэтага. Акрамя таго, паніжаецца фінансавая ўстойлівасць прадпрыемства ў выніку замаруджвання абарачальнасці актываў.
Кіраванне актывамі ўключае таксама і планаванне патрэбнасці ў абаротным капітале, якое заключаеца ў вызначэнні паступлення грашовых сродкаў для пакрыцця выдаткаў на адрэзак часу паміж пачаткам вытворчасці і атрыманнем плацяжоў за гатовую прадукцыю. Планаванне павінна ўлічваць таксама патрэбнасць у абаротным капітале ў сувязі з заключэннем новых кантрактаў, сезоннымі ваганнямі вытворчасці або гандлю, спадамі і пад'ёмамі эканомікі дзяржавы ўвогуле.
Уважаемый посетитель!
Чтобы распечатать файл, скачайте его (в формате Word).
Ссылка на скачивание - внизу страницы.