Определение неудовлетворительной структуры баланса и прогнозирование банкротства предприятия. Дисконтирование по простым процентам. Общие принципы управления пассивами. Системный подход к управлению пассивами (материал изложен белорусским языком), страница 27

Вялікае значэнне ў справе кіравання дэбіторскай запазычанасцю мае адбор пакупнікоў і вызначэнне ўмоў аплаты прадукцыі. Пры адборы пакупнікоў неабходна ўлічваць выкананне імі плацёжнай дысцыпліны ў мінулым, паказчыкі іх бягучай плацёжаздольнасці і фінансавай устойлівасці, прагнозныя змяненні гэтых паказчыкаў, а таксама фінансавае становішча самога прадпрыемства-прадаўца, яго затаваранасць, ступень патрэбнасці ў грашовай наяўнасці і іншыя паказчыкі. Гэта патрабуе адпаведнай інфармацыі аб прадпрыемствах і арганізацыях, якія з'яўляюцца пакупнікамі прадукцыі дадзенага прадпрыемства. Атрымаць такую інфармацыю ў большасці выпадкаў можна з нефармальных крыніц.

Аналіз дэбіторскай запазычанасці, напрыклад, уключае некалькі этапаў, сярод якіх асноўнымі з'яўляюцца наступныя:

*  вызначаецца гранічны тэрмін працягласці дэбіторскай запазычанасці, дапусцім, як вынікае з папярэдняга прыкладу, 20 дзён;

*  суцэльная або выбарачная праверка разліковых дакументаў, запазычанасць па якіх перавышае гранічна дапушчальны тэрмін;

*  накіраванне даўжнікам лістоў, правядзенне тэлефонных перамоу і персанальныя візіты з мэтай выверкі даўгоў і іх пагашэння;

*  выяўленне няпэўных і безнадзейных даўгоў з мэтай стварэння неабходных рэзерваў для спісання страт пры іх непагашэнні;

*  распрацоўка мерапрыемстваў па скарачэнні дэбіторскай запазычанасці.

Станоўчым вынікам кіравання дэбіторскай запазычанасцю з'яўляецца паскарэнне абарачальнасці сродкаў у разліках. Чым хутчэй сыравіна ператвараецца ў гатовую прадукцыю, а гатовая прадукцыя або тавары ў грошы, тым меней трэба імабілізаваць грашовых сродкаў у бягучыя актывы для ажыццяўлення гаспадарчай дзейнасці прадпрыемства. У сувязі з гэтым для прадпрыемства вельмі важна скараціць працягласць знаходжання сродкаў у разліках.

Перыяд абароту дэбіторскай запазычанасці вызначаецца па формуле: ТДЗ = АДЗ*Д / В ,дзе ТДЗ-перыяд абароту дэбіторскай залазычанасці;АДЗ-сярэднія астаткі дэбіторскай запазычанасці;Д-працягласць перыяду, за які ажыццяўдяецца аналіз;В-выручка ад рэалізацыі прадукцыі разам з тарай і іншымі выдаткамі, уключаная ў рахункі пакупнікам.

На працягу гэтага перыяду прадпрыемства нясе пэўныя страты, якія абумоўлены імабілізацыяй абаротных сродкаў прадпрыемства з гаспадарчага абароту, неабходнасцю іх замены банкаўскімі крэдытамі, а таксама інфляцыяй. Страты ад дэбіторскай запазычанасці можна паменшыць паскарэннем яе абарачальнасці.

Ва ўмовах нестабільнай эканомікі гадоўнай формай разлікаў становіцца папярэдняя аплата, што не заўсёды выгадна і магчыма для пакупнікоў прадукцыі. Таму рынкавая канкурэнцыя часта прымушае пастаўшчыкоў прывабліваць пакупнікоў болын выгаднымі ўмовамі вьвдачы камерцыйнага крэдыту. Для стымулявання попыту прадавец можа прапанаваць пакупніку адтэрміноўку ўплаты грошай за адгружаную яму прадукцыю. У выніку імкненне павялічыць выручку вядзе да павелічэння дэбіторскай запазычанасці. У гаспадарчай практыцы ЗША, напрыклад, звычайна прынята ажыццяўляць плацяжы на працягу 30 дзён пасля дастаўкі прадукцыі. Патрабаванне неадкладнай аплаты можа аказаць адмоўнае ўздзеянне на імідж фірмы, паколькі гэта будзе расцэнена як нажым на пакупнікоў ва ўмовах няўстойлівага фінансавага стану пастаўшчыка.

Аднак даючы пакупніку адтэрміноўку аплаты за тавар або паслугу, прадавец фактычна дае свайму кліенту крэдыт, які спалучаны для прадаўца з дадатковымі, хаця і скрытымі стратамі. Напрыклад, пасля залічэння гэтай сумы на дэпазітны рахунак у камерцыйным банку, прадпрыемства атрымала б суму банкаўскіх працэнтаў на ўнесены ўклад. У выпадку, калі норма прыбытку на ўкладзены капітал перавышае банкаўскі працэнт, сума плацяжу, неадкладна пушчаная ў абарот прадпрыемства, магла б даць яшчэ большы прырост капіталу.

Аднак пакупнікі вельмі часта могуць набыць прадукцыю пастаўшчыка толькі на пэўных ўмовах адтэрміноўкі яе аплаты на абумоўлены дагаворам тэрмін. Паколькі без адтэрміноўкі плацяжоў часам немагчыма рэалізаваць прадукцыю, пастаўшчыкі вымушаны яе даваць і адначасова шукаць шляхі стымулявання хутчэйшай аплаты адгружанай прадукцыі пакупнікамі. Для гэтага ў пагадненне паміж прадаўцом і пакупніком можа ўключацца ўмова, што пры аплаце тавару да зыходу пэўнага тэрміну плацелынчык мае права атрымаць скідку з цаны ў вызначаным памеры. Пры гэтым выгада павінна быць як для прадаўца, так і для пакупніка, у чым і заключаецца мэтазгоднасць такога пагаднення.

4.Методика оценки примен. досроч. оплаты прод. пок-ми

В совр. услов хоз-я предопл отгр прод я/я наиб выгод вар для потавщ.Однако покуп не всегда имеют достат фин рес-в , чтобы осущ предопл . В св с этим необ сбыта продук вынужд пост-в стимулир спрос путем предост отсроч отгр прод

Выдача комм кред путем отсроч увелич Д/з пр-ия, вместе с тем необх предопл может стать причиной затоварив ГП. В св с этим пост-ки вынужд искать способы осущ расч, котор с одной стор привлек покуп-ей, а с др стор поуменьш Д/з. Одним из способов я/я предост пок-лю скидки с Ц отгр за предопл. С точки зр продавца предостав скидки в результ предопл целесообр когда дополнит размер Pr получен за счет ускорен обор ср-в в расч будет больше чем сумма предост скидок. Для реш этой задачи фин служба должна просчитать нескол вар предост таких скидок и опред эфф котор будет получ рпи использ этих вар.

Пример: Допустим пр-ие в прогноз году планир реализ прод на 4000 млн при этом от марк служб получена инф-ия: