Для ацэнкі эфектыўнасці інвестыцыйных праектаў у фінансавым менеджменце шырока выкарыстоўваецца дыскантаванне па складаных працэнтах. У выніку дыскантавання з выкарыстаннем складаных працэнтаў разлічваецца чыстая бягучая вартасць праекта Яна вызна-чаецца як вартасць, атрыманая шляхам дыскантавання рознасці ўсіх адтокаў і прытокаў фінансавых рэсурсаў за кожны перыяд іх на-лічэння або атрымання. Сродкі гэтыя накапляюцца за час функцыя-навання праекта, аднак будуць атрымлівацца ў будучым і ў выніку інфляцыі ў той або іншай меры абясцэньваюцца. Таму каб правільна вызначыць тэрмін акупнасці і эфектыўнасці інвестыцый, неабходна будучы прыток капіталу ад рэалізацыі інвестыцыйнага праекта пры-весці ў адпаведнасць з выдаткамі ў цэнах на момант яго ажыц-цяўлення.
Тэхніка дыскантавання універсальная. Дыскантаваць можна як будучыя даходы, так і будучыя выдаткі шляхам вылічэння іх сённяш-
няй бягучай вартасці. Веданне апошняй дапамагае загадзя параўнаць даходнасць альтэрнатыўных варыянтаў інвесціравання капіталу. Дыс-кантаванне дазваляе спалучаць фінансавы і тэхнічна-вытворчы ас-пекты бізнесу, глядзячы на вытворчасць вачыма фінансіста.
Разгледзім наступны прыклад. Першапачатковая сума інвесці-равання сродкаў на развіццё вытворчасці складае, напрыклад, 1386 млн р. Чакаецца, што на працягу 5-ці гадоў зробленыя інвестыцыі бу-дуць штогод даваць прырост капіталу на суму 600 млн р. На першы погляд, можа паказацца, што для ацэнкі выгаднасці інвестыцыйнага рашэння дастаткова разлічыць фактычную велічыню прыросту наяўнасці ад рэалізацыі інвестыцыйнага праекта і параўнаць яе з першапачатковым ўкладаннем капіталу. Зыходзячы з прыведзенага прыкладу, прыток наяўнасці за пяць гадоў складзе
600 х 5 = 3000 млн р.,
пры першапачатковай велічыні ўкладзеных сродкаў 1386 млн р. Роз-насць паміж гэтымі велічынямі складае
3000-1386= 1614 млнр. :
Аднак разлічаны такім чынам эканамічны эфект падманлівы, асабліва ва ўмовах інфляцыі. Дапусцім, на працягу ўказаных 5-ці га-доў эксплуатацыі праекта мінімальная сярэднегадавая інфляцыя ча-каецца ў памеры, напрыклад, 20% , а максімальная — 90% у год. Зы-ходзячы з такіх прагнозных паказчыкаў, для прывядзення будучых даходаў ад інвесціраваных сродкаў да сучаснага моманту, неабходна вызначыць каэфіцыенты дыскантавання для кожнага ўзроўню інфля-цыі (20% і 90%). Гэтыя каэфіцыенты з'яўляюцца адваротна прапар-цыянальнымі каэфіцыентам нарошчвання і вызначаюцца па наступнай формуле:
g
дзе КД — каэфіцыент дыскантавання;
а — узровень інфляцыі, выражаны ў дзесятковых дробах;
п — колькасць гадоў, на працягу якіх рэалізуецца інвестыцыйны праект.
Пры выкарыстанні ўласных сродкаў можна выбіраць іншыя аль-тэрнатыўныя варыянты ажыццяўлення інвестыцый з максімальнай дадатнай рознасцю паміж чыстай бягучай вартасцю прыросту і пер-шапачатковым укладаннем капіталу пры мінімальнай рызыцы. Пры-ведзены ўмоўны прыклад з'яўляецца вельмі спрошчаным, які дае толькі агульнае ўяўленне аб сутнасці дыскантавання. Больш дэтальна выкарыстанне ў фінансавых разліках дыскантавання разгледжана ў наступных раздзелах гэтага вучэбнага дапаможніка.
Калі прадпрыемства мяркуе фінансаваць інвестыцыйны праект за кошт пазыковых сродкаў, то каэфіцыент дыскантавання можна разглядаць як выражаную ў дзесятковых дробах працэнтную стаўку. Перад фінансавым менеджэрам у такім выпадку ставіцца задача адшукаць такі каэфіцыент дыскантавання, пры якім становяцца аднолька-вымі дыскантаваныя велічыні даходаў ад інвестыцый і выдаткаў, патрэбных для рэалізацыі інвестыцыйнага праекта.
Такі каэфіцыент дыскантавання называецца ўнутранай нормай даходнасці інвестыцый. Ён уяўляе сабой максімальную стаўку працэнта, выражаную ў дзесятковых дробах, пад якую прадпрыемства можа ўзяць крэдыт і пагасіць яго разам з працэнтамі за кошт атрыманых даходаў ад рэалізацыі інвестыцыйнага праекта. Паказчык унутранай нормы даходнасці выкарыстоўваецца для ацэнкі эфектыўнасці інвестыцый, выбару найбольш аптымальнага варыянта ўкладання сродкаў пры наяўнасці альтэрнатыўных магчымасцей.
Ва ўмовах інфляцыйнага абясцэньвання грошай для камерцыйнага банка вельмі важнай задачай з'яўляецца правільнае вызначэнне працэнтнай стаўкі, паколькі пры пагашэнні выдадзеных пазычальнікам крэдытаў банк губляе частку капіталу. Страты ўзнікаюць па той пры-чыне, што пазычальнік пагашае крэдыт грашамі паніжанай пакупной здольнасці. У фінансавых разліках карыстаюцца паказчыкамі ўзроўню інфляцыі і тэмпу інфляцыі. Узровень інфляцыі — выражаная ў працэнтах адносіна рознасці паміж пакупной здольнасцю грошай з улікам інфляцыі і іх пакупной здольнасцю пры адсутнасці інфчяцыі да пакупной здольнасці грошай пры адсутнасці інфляцыі.
Калі абазначыць праз S пакупную здольнасць грошай пры адсутнасці інфляцыі, а праз Sa пакупную здольнасць грошай з улікам інфляцыі, то прырост, патрэбны для пакрыцця інфляцыйнага абяс-цэньвання грошай, складзе
дзе
— прырост, які павінен перакрыць інфляцыйнае абясцэньванне грошай.
Узровень інфляцыі вызначыцца па формуле
дзе
i— узровень інфляцыі.
Прыведзеныя вышэй формулы можна выкарыстаць для вызначэння банкаўскай стаўкі працэнтаў, якая ўлічвае ўзровень інфляцыі.
Калі абазначьвдь стаўку банкаўскага працэнта, якая ўлічвае інфляцыю, праз "ia",-тэмп інфляцыі праз "а", зыходную працэнтную стаўку праз "i", а індэкс інфляцыі праз "Ia" то для камерцыйнага бан-ка нарошчаная сума павінна скласці
Sa=Р*(1 +i)*Ia
Паколькі індэкс інфляцыі разлічваецца як "1 + а", то гэтую формулу можна запісаць як
Sa=Р*(1 +i)*(1+а),
дзе (1+i)*(1+а) — стаўка банкаўскага працэнта, якая ўлічвае інфляцыю.
Тады "іа" можна вызначыць заходзячы з наступнага ўраўнення: 1 + ia=(1+i)*(1+a)
Логіка гэтай формулы наступная. Пасля заканчэння перыяду налі-чэння працэнтаў інвеставаная сума павінна ператварыцца ў 1 + іа, аднак для таго каб намінальны прырост адпавядаў рэальнай стаўцы да-ходнасці, ён павінен павялічвацца ў (1 + а) разоў, абумоўленых тэм-памі інфляцыі. Усе велічыні выражаюцца ў дзесятковых дробах. Пасля адпаведных спрашчэнняў атрымліваем так званую формулу Інвінга Фішэра
Уважаемый посетитель!
Чтобы распечатать файл, скачайте его (в формате Word).
Ссылка на скачивание - внизу страницы.