Метрология и технические измерения отрасли: Лабораторный практикум, страница 3

ПП(s)             0,008 + 2,69·10^–5(t – 300)              300 < t< 1300,

ПР(В)             0,009 + 3,14·10^–5(t – 300)              300 < t < 1800,

ВР(А)             0,08 + 3,8·10^–5(t – 1000)                1000 < t < 1800.

ТЭП выпускаюцца наступных выкананняў: пагружныя і павярхоўныя; звычайныя, водазасце-рагальныя, выбуховабяспечныя; малой, сярэдняй і вялікай інэрцыйнасці. Канструкцыя прамысловай тэрмапары паказана на мал. 1.2. Тэрмаэлектроды 3 ізалююцца адзін ад ад-наго керамічнымі каралямі 4 або керамічнай  трубкай; адным сваім канцом яны зварваюцца,  другім - злучаюцца з заціскамі у голоўцы 1, якая служыць для падключэння знешніх правадоў. Тэрмаэлектроды змяшчаюцца ў ахоўны чахол 2. Ён вырабляецца з гарачатрывалай сталі, а пры вымярэнні вельмі вялікіх тэмператур – з керамікі або кварцу. Даўжыня мантажнай часткі тэрмапар

Мал. 1.2. Канструкцыя тэрмапары

змяняецца ад некалькіх сантыметраў да 3 м.

ВымярэннетэрмаЭРС. Як бачым з табл. 1, тэрмаЭРС вельмі ма-лая, і вымераць яе з высокай  дакладнасцю дастаткова  складана. Таму выкарыстоўваюцца мілівальтметры або патэнцыёметры. Найбольш шырока выкарыстоўваюцца кампенсацыйныя патэнцыёметры, прын-цып дзеяння якіх заснаваны на ўраўнаважанні кампенсацыі) невядо-май ЭРС вядомым падзеннем напружання

Прынцыповая электрычная схема патэнцыёметра паказана на мал. 1.3.

У схеме можна выдзеліць 3 кон-туры:

I – контур рабочага току,

II – вымяральны контур,

III – кантрольны контур.

Контур I складаецца з крыніцы сілкавання E_с, рэзістара рэгулявання рабочага току R_б, кантрольнага рэзіс-тара R_к і рэахорда R_р.

Мал. 1.3. Прынцыповая электрычная схема патэнцыёметра пастаяннага току

Рабочы ток I_р, які працякае ў контуры I, роўны

,               (5)

дзе E_с і R_Е – напружанне і ўнутранае супраціўленне крыніцы сілкавання.

Контур II складаецца з тэрмапары, рэахорда R_р і НП.

Контур III уключае R_к, нармальны элемент Вестана E_нэ і нуль-прыбор (НП). Нармальным элементам называюць крыніцу пастаян-нага току, якая мае напружанне 1,0186–1,0193 В, якое пры ўмове, што ток спажывання кароткачасовы і не перавышае 10 мA, можа захоў-вацца на працягу некалькіх гадоў.

Пры усталяванні ключа ў становішча І электрычная схема скла-даецца з двух контураў: Iі II. Для вымяральнага контура II на падставе другога закона Кірхгофа можна запісаць:

, або

,                     (6)

дзе  – агульнае супраціўленне ТЭП і далучальных правадоў,  – супраціўленне нуль-прыбора.

З ураўнення (6) атрымаем:

.                                      (7)

У працэсе вымярэнняў, змяняючы супраціўленне R_аb, дабіва-юцца стану кампенсацыі, пры якім ток у контуры II роўны нулю. Пры гэтым стрэлка НП усталёўваецца ў нулявое становішча. Тады

,                                       (8)

г. зн. тэрмаЭРС тэрмапары E(t₀, t₁) вызначаецца велічынёй падзення напружання на ўчастку супраціўлення R_аb і не залежыць ад супраціў-ленняў НП і знешняга ланцуга.

Злучыўшы цвёрда паўзунок рэахорда R_р са стрэлкай, якая сліз-гае па шкале ШК, па яе становішчу ў момант поўнай кампенсацыі можна вызначыць тэмпературу, калі шкала адградуірована ў градусах.

Аднак для таго, каб адно і тое ж становішча паўзунка ў момант поўнай кампенсацыі дакладна адпавядала адной і той жа велічыні вы-мяраемай тэрмаЭРС, неабходна забяспечыць пастаянства рабочага то-ку I_р. Каб змяненне напружання крыніцы Е_с (напрыклад, у выніку раз-раду батарэі) не ўносіла хібнасць у вымярэнні, прадугледжан  кон-трольны ланцуг, які дазваляе перыядычна кантраляваць велічыню ра-бочага току і пры неабходнасці карэкціраваць яго. Для гэтага пера-ключальнік устанаўліваюць у становішча К (кантроль). Тэрмапара ад-ключаецца ад схемы, а нармальны элемент падключаецца так, што яго напружанне параўноўваецца з падзеннем напружання на кантрольным супраціўленні R_к. Велічыня R_к выбіраецца так, каб пры працяканні  стандартнага рабочага току I_p прыбора захоўвалася роўнасць