Метрология и технические измерения отрасли: Лабораторный практикум, страница 14

Калі пераходны працэс мае выгляд крывой 1 (мал. 4.1б), то пра-водзяць датычную ў пункце Y(τ) = 0 да перасячэння з лініяй Y(τ) = Yµ і знаходзяць значэнне часу запазнення τз і пастаянную часу T (мал. 4.3).

Калі прымаюць мадэль (5), то час запазнення τз = Т0b, а пастаянная часу T= Тbd. Калі прынята мадэль (6), то час запазнення τз = Т0а, Т1 вызначаецца па графіку (гл. мал. 4.4) у залежнасці ад суадносіны Тbd  / Т2, а Т2 = Тcd.

Мал. 4.4. Эксперыментальнае вызначэнне дынамічных характарыстык  звяна другога парадку

4. 2. Апісанне лабараторнай устаноўкі

Лабараторная ўстаноўка складаецца з цеплалічыльніка ТЭМ-05М/2, плацінавых тэрмометраў супраціўлення, тэрмастата і кам-п’ютара. Тэрмометры супраціўленняў маюць розную канструкцыю пры аднолькавай градуіроўцы. Два з тэрмометраў змешчаны ў ахоўныя чахлы рознай канструкцыі, а адзін з тэрмометраў выкарыстоўваецца без чахла.

Усе тэрмометры падключаны да цеплалічыльніка ў адпаведнасці з інструкцыі па эксплуатацыі.

Цеплалічыльнік злучаны з паслядоўным портам RS 232 ЭВМ і кожныя 4 с перадае значэнні вымераных тэмператур, а таксама час вымярэння.

Мал. 4.5. Схема лабараторнай устаноўкі

 
 


Праграма, якая ўстаноўлена на ЭВМ, дазваляе запісаць пры-нятыя даныя ў тэкставы файл, які можа быць выкарыстаны пры раз-ліках у пакеце Mathcad.

4.3. Парадак выканання работы

1. Праверыць схему падключэння тэрмометраў да цеплалі-чыльніка.

2. Уключыць цеплалічыльнік і ўпэўніцца, што паказанні тэрмо-метраў t1, t2 і t3, якія вымяраюць тэмпературу паветра ў памяшканні, маюць блізкія значэнні.

3. Уключыць тэрмастат і ўстанавіць тэмпературу вады ў межах  ад 40 да 60°С.

4. Запусціць праграму ТЕМ5CAD.EXE. Пры гэтым на экране манітора з’явіцца акно

5. Націснуць клавішу «Esc» і ў меню «Параметры» праверыць нумар COM-порта, да якога падключаны цеплалічыльнік, хуткасць абмену (павінна быць 9600) і ўстанавіць з дапамогай левай кнопкі мышы лік вымераных значэнняў (адлікаў), які будзе запісвацца ў адзін файл. Для выхаду з меню націснуць клавішу «Esc».


Пры ўстанаўленні колькасці адлікаў неабходна мець на ўвазе, што інтэрвал часу паміж адлікамі роўны 4 с, а ахаладжэнне тэрмо-метраў у паветры доўжыцца каля 20 хвіл.

6. Выбраць у меню «Сувязь» «MATCADfile» і націснуць «Enter».

7. У  акне, якое з’явілася, задаць імя файла (не больш 3 лацінскіх літар), у які будуць запісвацца бягучыя даныя, напрыклад DYN, і на-ціснуць «Enter».

8. Пасля гэтага на экране з’явіцца акно і ў файл DYN0.prn пачнуць запісвацца дадзеныя. Пры правільнай рабоце значэнні Т1 і Т2 будуць змяняцца з інтэрвалам у 4 с. Пры неправільным падключэнні цеплалічыльніка да ПК праграма выдае паведамленне аб памылцы.

9. Адначасова апусціць тэрмометры ў тэрмастат з вадой і пра-водзіць вымярэнні, пакуль паказанні тэрмометраў не перастануць змя-няцца.

10. Дастаць тэрмометры з тэрмастата і ахаладзіць іх на паветры да пакаёвай тэмпературы. Эксперымент працягваць, пакуль паказанні тэрмометраў не стануць блізкімі да пакаёвай тэмпературы.

11. Запусціць пакет Mathcad і праграму DYN.cad.

12. Паказаць шлях да запісанага файла дадзеных (DYN0.prn).

13. Пабудаваць графікі пераходных працэсаў для кожнага з тэрмометраў пры награванні (у вадзе) і ахаладжэнні (у паветры).

14. Устанавіць па атрыманых графіках парадак дыферэн-цыяльных ураўненняў, выбраць мадэль (22), (24) або (25), выканаць неабходныя пабудовы і вызначыць час запазнення і пастаянныя часу.

4.4. Змест справаздачы

Справаздача па дадзенай рабоце павінна змяшчаць: графікі пе-раходных працэсаў і пабудовы, неабходныя для вызначэння паста-яннай часу і часу запазнення.

Кантрольныя пытанні

1. Пералічыць дынамічныя характарыстыкі СВ.

2. Якія фактары ўплываюць на дынаміку тэрмометраў?

3. Пры дапамозе якіх эксперыментальных метадаў вызначаюць дынамічныя характарыстыкі?