Метрология и технические измерения отрасли: Лабораторный практикум, страница 25

дзе p_a і p_b – абсалютныя статычныя ціскі ў сячэннях A–A і B–B; V– сярэднія хуткасці патоку  ў гэтых жа сячэннях; S_a і S_b – плошчы сячэнняў патоку; ρ – шчыльнасць рэчыва. Увядзем беспамерныя ве-лічыні:   – модуль ЗП;  – каэфіцыент звужэння патоку (дзе d – дыяметр ЗП, D – дыяметр трубаправоду, S₀ – плошча адтуліны ЗП). Сумеснае рашэнне ўраўненняў (2) і (3) дае

                            (4)

Звычайна перапад ціску вымяраюць не ў сячэннях А–А і В-В, а непасрэдна да і пасля звужаючага прыстасавання, а менавіта Dp = p₁ - p₂. Суадносіны паміж паказанымі перападамі ўсталёўваюцца з дапамогай паправачнага каэфіцыенту y у выглядзе

.

Тады ўраўненне (4) прымае выгляд

,                            (5)

дзе p₁ і p₂ – перапад ціску непасрэдна ў тарцах ЗП.

Аб’ёмны расход   Q  роўны

                                         (6)

або

.                              (7)

Увядзем абазначэнне . Гэта велічыня ўлічвае разыхо-джанне тэарэтычнага і сапраўднага расходу  рэчыва, якое працякае па трубаправодзе і называецца каэфіцыентам расходу. Тады аб’ёмны рас-ход  вызначаецца па формуле

 .                                  (8)

Пры вымярэнні расходу сціскаемых рэчываў у ўраўненне (8) неабходна ўводзіць паправачны каэфіцыент, які ўлічвае пашырэнне рэчыва.

Каэфіцыент расходу залежыць ад геаметрычнай формы і па-мераў ЗП, фізічных уласцівасцей рэчыва і хуткасці патоку. Для больш практычнага ўжывання формулы (8) аб’емны расход выражаецца ў кг/м³. Замест секунднага расходу карыстаюцца гадзінным. Плошчу ЗП выяўляюць праз унутраны дыяметр трубаправоду D у міліметрах пры рабочай тэмпературы t °С. Пры гэтых умовах асноўная рабочая формула прымае выгляд

                            (9)

дзе Δp = (p₁ - p₂); K_t – паправачны множнік на змену ўнутранага дыяметра трубаправоду пры адхіленні тэмпературы ад 20°С; e – каэфіцыент, які ўлічвае пашырэнне рэчыва.

Дыяметр адтуліны ЗП пры тэмпературы яго выраба (20°С)  зна-ходзяць па роўнасці

                                          (10)

9.2. Апісанне лабараторнай устаноўкі

Схема лабараторнай устаноўкі прыведзена на мал. 9.2.

У трубаправод 3 ад кампрэсара падаецца сціснутае паветра. Рас-ход паветра можна рэгуляваць вентылем 4, а вымяраць лічыльнікам 6 за вызначаны перыяд часу i ратаметрам 1. У трубаправод убудавана звужаючае прыстасаванне 2. Перапад ціску, які узнікае на ЗП, вымяраецца 2-трубавым U-вобразным дыфманометрам ДТ-4 5.

Мал. 9.2. Схема лабараторнай устаноўкі

Расход паветра разлічваюць па формуле (9), у якой прымаецца ε = 1 і K_t = 1.

Перапад ціску, які вызначаецца дыфманометрам, вылічаецца па формуле

,                                 (11)

дзе h₂₀ – рознасць вышынь слупкоў вады ў дыфманометры пры 20 °С, мм; ρ_п – шчыльнасць паветра пры нармальных умовах, роўная  1,29 кг/м³; g – паскарэнне свабоднага падзення.

Падстаўляючы выраз (11) у (9), атрымоўваем рабочую формулу аб’ёмнага расходу Q_p, м³/г:

                                  (12)

9.3. Парадак выканання работы

Вызначыць эксперыментальна статычныя характарыстыкі рата-метра і дыяфрагмы. Для гэтага:

1. Усталяваць з дапамогай вентыля 4 расход, які адпавядае 10% шкалы ратаметра 1;

2. Вымераць перапад ціску Δp;

3. З дапамогай лічыльніка 6 вызначыць пройдзеную колькасць па-ветра за 100 с і разлічыць расход Q_э;

4. Паўтарыць пункты 2 і 3 для асноўных значэнняў шкалы рата-метра;

5. Вынік вымярэнняў занесці ў табліцу.

Табліца

Паказанні ратаметра, %	Паказанні лічыльніка, Q'л	Qэ	Разліковае значэнне, Qр	Абсалютная хібнасць	Адносная хібнасць, %
10 …
90

6. Разлічыць значэнне Q_р па формуле 

дзе d= 10 мм, D= 50 мм, ρ = 1,29 кг/м³, α = 0,6,ε = 0,99.

7. Разлічыць значэння абсалютная и адносная хібнасцей.

9.4. Змест справаздачы