Гомель в пламени войны. Зарождение подполья, страница 25

Актыўна дзейнічала ў Гомелі група Галоўнага разведвальнага ўпраўлеганя Генштаба Чырвонай Арміі пад кіраўніцтвам I. I. Бара-віцкага (падпольная клічка «Вера»)⁵⁹. Група была цесна звязана з гарадскім падполлем і партызанекай брыгадай «Б:альшавік». У яе оклад уваходзілі   А. М. Трэсцінская , М. А. Шалабаісава,   П. А.

Гвоздзеў, А. А. Букаты, A. M. Бірук, Е. А, Бандарэнка. Кіраўнік групы I. I, Баравіцкі ўладкаваўся слесарам на электратэхнічны за-вюд, дзе праводзіў лалітычную і разведвалша-дьгаереійную рабо-ту. Пад яго кіраўяіцтвам падпольшчыкі Аляксандр Бірук і Фёдар Сац летам 1943 года з дапамогай -магнітных мін здзейснілі дзве дыверсіі на ст. Гасладарчая.

У жніўні 1943 года ў гамельскія лясы прыбыла спецгрупа НКДБ БССР «Бывалыя» «а чале з капітанам Н. I. Шыбекам. Адразу ж чэкісты наладзілі сувязь з 'падпольнымі групамі Н. Г. Малахава, С. I. Аўруцзвіча, I. С. Тулупава, Г. С. Куліка, Е. Н. Аўруцэвіча. У справаздачы камандзіра 'Спецатрада Н. I. Шыбекі мала сказана аб баявой дзейнасці падполылчыкаў, проста івя-дзедца лералік зроблеяых імі дыверсій тьшу: «Патрыёты ўзарва-лі два эшалюны ворага, склад з боепрыпасамі, два масты на ша-шы Гомель — Доўск...»⁶⁰ і іг. д.

3 ВЕРАЙ У ПЕРАМОГУ

Бітва пад Курскам завяршыла карэнны пвралом у ходзе Вя-лікай Айчыннай вайны. Ею быў пакладзены пачатаік новаму па-спяховаму .наступлегою Чырвонай Арміі, якое садзейнічала да-лейшаму вызвалвнню нашай Радзімы   ад фашысцкіх акупантаў.

Дзяржаўны Камітэт Абароны і ЦКВКП(б) запатрабавалі ад лартызан і падлольшчыкаў узмацніць партызанскую барацьбу ў тыле ворага, разбураць яго ікамунікацыі, падрываць чыгуначныя •масты, зрываць леракідку в-арожых войск, падвоз зброі і боепры-пасаў, узрываць і падпальваць ваенныя склады, нападаць на не-прыяцельокія гарнізоны, даламагаць усші ародкамі наступаючай Чырволай Арміі⁶¹.

Пачьшаючы з лета 1943 года, у горадзе адна за другой пра-водзіліся дыверсіі. 13 верасня гэтаіга года група падпольшчыкаў на чале з Н. I. Кошачкіным трапіла ў радыёвузел і з дапамогай радыётэхніка А. Рамашкова ўзарвала апаратуру і ладпаліла па-мяшканне. На наступны дзень група замініравала склад гаспадарчай камендатуіры. У выніку ўзрыву і пажару згарэла 10 ва-гонаў запалак, 8 віагон.аў цыгарэт і тытуню, 4 вагояы ваеннага сукна, 2 вагоны цукру і шмат іншых тавараў, кошт якіх камен-датура ацаніла ў 7 імлн. мараік⁶². 15 верасня гэтая ж груіпа ўзар-вал^!а інямецкую 'казарму, што размяшчалаоя па вул. Савецкай, 2. Было забіта і ранена больш 10 «ямецкіх салдат⁶³.

Шэраг смелых аперацый сумесна з падпольшчыкамі горада правялі партызаны Добрушскай партызанокай брыгады. Камал-дзір атрада Крывенчанка тэлеграфаваў Б'еларускаму штабу ларты-занскага руху ў Маскву: «14 жніўня (1943 года—М. С.) у дзве га-дзіны ночы па берлінскаму часу дыверсійнай ррупай атрада В. П. БандарЭ'Нкам, П. К- Шабараніным і агентамі Пузікавым і Да-цэнкам была ўзарвана Гомельская электрастанцыя магутінасцю 6 тыс. »вт/гадз. У выніку ўсе прадпрьюмствы, водацравод, сувязь у Гомелі не працуюць некалькі дзён. Аднак аперацыя гэтая не абышлася без страт. Віяртаючыоя з баяюога задання, эагінуў П. К. Шаібаранін»⁶⁴.

Падпольшчыца Н. Р. Акуліч атрымала >ад партызан гэтай бры-гады ,міны замаруджанага дзеянля. Яна ўстанавіла сувязь з двума салдатамі нямецікай воінскай часці № 303, уцягнула іх у сваю падпольную групу, Разам яны замінііравалі нямецкую зейітную батарэю і склад снарадаў у в. Прудок. У выні'ку былі знішчаяы 2 гарматы і звыш 1000 снарадаў да іх⁶⁵.

Гэтак жа актыўна дзейнічалі сумесна з ладпольшчы-камі пар-тызаны другіх атрадаў. У пачатіку вераоня 1943 года дыіверсійная група брыгады імя Шчарса сумесна з падполылчыкамі жаля Па-лескага пераезда ўзарвала варожы эшалоы. Былі злішчіаяы пара-воз і шэсць цыстэрн з бензінам. У канцы верасня гэтая ж грутта на ст. Сартыравальная ўзарвала яшчэ адзін эшалон, які накіроў-ваўся на фронт, у выніку чаго былі знішчаны 5 платформ з аўта-машынамі⁶⁶.