Гомель в пламени войны. Зарождение подполья, страница 21

У другой лістоўцы гаварылася:

«Сяляне і сялянкі, юнакі і моладзь, маладыя рабочыя, чыгу-начнікі, служачыя, людзі разумовай працы, насельніцтва акупі-раванай Гомельскай вобласці!

He працуйце на акупантаў! Hi адзін з вас не паівінен іраман-таваць дарогі, масты і іншыя збудаванні гітлераўскіх улад. Зры-вайце кожнае мерапрыемства акулантаў, не давайце ім ніякіх прадуктаў. Заміест хлеба і сала — вілы ў бок подламу фашысту. Замест малака і мяса — лулю ў яго чорнае сэрца. Прыводзьце ў непрыгоднасць ста«кі і абсталяіванне прадпрыемстваў! Выводзьце са строю ларавозы, зрывайце рух эшалонаў на фронт, не давайце вывозіць »а<ша дабро ў фашысцкую Германію»⁴¹. Зразумела, як падымалі гэтыя лістоўкі баявы дух насельніцтва, як дапамагалі партызанам і падпольшчыкам у іх барацьбе супраць жорсткага

Значнае месца ў дзейнасці гомельскіх падпольшчыкаў займа-ла іраэведвальная работа: сачэнне за размяшчэннем варожых войск, рухам зшалонаў, эбор звестак аб ваенных аб'ектах праціў-ніка і г. д. Інфармацыя гэтая затьш перадавалася ў партызанскі атрад.

Надзвычай важную ролю вынонвала прапагандысцкая іработа па разлажэнню нямецкіх воінскіх фарміравамняў, створаных фа-шыстамі на акупіраванай тэрыторыі. Так, падпольшчыцы А. Д. Васілеўская і Н. Р. Акуліч распаўсюджвалі сярод нямецкіх сал-дат 221-й аібарончай дывізіі і 2-й каравульаай роты лістоўкі і звар'ОТЫ⁴².

У актьюізацыі і павышэнні эфектыўнасці падпольнай -бараць-бы ў гарадах Беларусі вялікую ролю адыграў V Пленум ЦК КП(б) Б (люты 1943 года). Прааналізаваўшы лэўныя вынікі пар-тыванакага руху на Беларуоі за лаўтары гады, Пленум прыняў рашзнне аб узмацненні супраціўлення ворагу ў гарадах. Перад падпольнымі партыйнымі арганізацыямі і паіртызанскіімі атрада-мі была пастаўлена задача ў найкарацейшы тэрмін пранішуць у гарады і замацавацца там. Былі намечаны формы арганізацыі і дзейнасці гарадскага падполля. Пленум рэкаменда'ваў весці пад-лольную работу ў гарадах сіламі невялікіх, глыбока заканспіра-ваных груп і нават падіпіольшчыкаў-адзіночак. Гэта, аднак, не аз-начала звужэння колыкаснага окладу падполля. Наадварот, размо-ва ішла аб тым, каб заэдест адной або некалькіх буйных аргаініза-іцый дзейнічалі дзесяткі больш дробных груп⁴³.

Выконваючы рашэнні V Пленума ЦК КП(б) Б, Гомельскі пад-польны гаркам устанавіў больш цесную сувязь з падпольнымі групамі і падпольшчьгкамі горада. Сакратары падпольнага гар-каіма Е. I. Барыкін, Цэнтральнага райкама Я. I- Рамбаеў, сакра-тар падпольнага гаркама камсамола С. П. Купцоў неаднаразова сустракаліся з кіраўнікамі ладпольных груп, праводзілі інструк-таж, давалі адлаведныя заданні. У горадз'е былі створаны новыя падпольныя групы і іпавялічылася колькасць падпольшчыкаў-адзі-ночак.

Разам з тьга умовы дзейнасці падпольных груп, частыя іх правалы патрабавалі перагляду прынцыпаў пабудовы падполля. 3 1943 года .пачалі фарміравацца іпадпольныя групы з 2—3 чала-век, кожная з якіх дзейнічала, толькі выковваючы заданні пад-польных лартыйных органаў, камандаівання партызанскіх атра-даў і спецатрадаў НКДБ, армейскай разведкі, якія іх стварылі. Такая паібудова падіполля больш-іменш ахоўвала патрыётаў ад чарговых правалаў. Побач ,з гэтым ствараліся і функцыянальныя групы, на якія ўскладваліся пэўіныя функцыі: раз'ведка, агітацыя, баявыя аперацыі.

У сувязі з пашырэннем падпольнай і паіртызанскай барацьбы ўзнікла вострая неабходнасць у кадрах. Падпольныя лартыйныя орга'ны, камандаванне партызанскіх атрадаў рабілі ўсё магчьшае, каб на чале падполля стаялі людзі мужныя, смелыя, адданыя свайму інароду, ініцьштыўныя. У лютьш 1943 года на кіруючую ра-боту былі вылучаны члены гарадскога камітэта лартыі, якія прай-шлі школу партызанскай і ладпольыай барацьбы. Так, сакрата-ром Увараюіцкага падпольнага райкама партыі і камісарам ат-рада імя Шчорса быў назначаны В. В. Юдзін, сакратаром Буда-Кашалёўскага райкама і камісарам атрада імя Чапаева — С. I. Касьянаў.