Навука гісторыя. Разнастайнасць гістарычнага працэсу. Структура і тыпы цывілізацый, дынаміка іх развіцця. Навука і рэлікія аб паходжанні чалавека на зямлі, страница 10

В-23 Аднаўленне гаспадаркі на Бел землях з другой чвэрці 18ст

Сяляне,якія кармілі дзяржаву,шляхту,войска і царкву па ранейшаму выплочвалі чынш,дзякла, апрацо-вачную паншчыну,пры гэты нормы рэнты былі павялічаны.Гвалты,талакі,згоны ў сувязі з разрухай у краіне пачалі выкарыстоўвацца феадаламі пастаянна.Гэта вызвала абвастрэнне супярэчлівасцей. Кры-чаўскае паўстанне 1740-1744гг.,яно мела стыхійны,абмежаваны,лакальны характар,таму яго лёгка па-давілі.Гарады Б.па-ранейшаму карысталіся магдэбурскім правам,і ў пачатку 18ст.на б.з яўляюцца пер-шыя мануфактуры-шкляныя(Наболіцкая),люстэркавая,шаўковых паясоў(Слуцкая),жалезаробчая і ткацка-суконная.У 60-70гг.было зроблена 21 каралеўская мануфактура.Да канца 18ст. такіх менуфак-тур было больш за 50.Увядзенне адзінай сістэмы мер,валюты,абмежавання пазыковых %(7%) для крэ-дытораў садзейнічала развіццю таварнвй вытворчасці,выкарыстанне рабочага найму,грашовай аплаты рабочым.Гэта сведчыла аб пачатку распаду феадальных адносін,развіцці элементаў капіталістычнай вытворчасці.Прычыны аслаблення і заняпада Р.П.:слабае развіццё прамысловасці і заняпад гарадоў,анархія магнатаў і існаванне ў канстытуцыі права”ліберум вета”,прыгнёт праваслаўных пратэстантаў,адсутнасць моцнай арміі,агрэсія з боку суседзей.Прычынай першага падзела стала нежаданне сойму 1766г. параўняць у правах дэсідэнтаў(некаталікі)з каталікамі,а ў 1772г. Расія.Аўстрыя і Прусія падпісалі канвенцыю аб падзеле Р.П. Першы падзел абудзіў рэфарматарскі рух сярод часткі шляхты і магнатаў.Аб яднанне намаганняў патрыятычна настроенай часткі сойму дазволіла прыняць 3 мая 1791г. новую Канстытуцыю.Рэч паспалітая пераўтварылася з канфедырацыі ва унітарную цэнтрэлізаваную дзяржаву са спадчынай і адзіным войскам.выкарыстанне прва”ліберум вета”забаранялася.Гаражане ўпершыню атрымалі права пасылаць у сойм сваіх прадстаўнікоў і купляць зямлю за межамі горада(раней гэта было прывіліяй шляхты)Феадал больш не мог караць смерццю сваіх сялян,быў абязан плаціц дзяржаўныя падаткі,яна захоўвала феадальна-прыгонны лад і не пераскаджала развіццю мануфактурнай вытворчасці і гандлю.Частка шляхты нездаволеная пашырэнне м правоў гаражан і абмежаваннем шляхецкіх вольнасцей звярнулася за дапамогай да Расіі,і ўжо ў студзені быў падпісан акт аб другім падзеле Р.П. і аб адмене новай канстытуцыі.Каб адстаяць гонар краіны,патрыёты Польшчы і ВКЛ падымаюць паўстанне супраць Расіі пад кіраўніцтвам Т.Касцюшкі ў 1794г.Мэты паўстання:зварот да межаў 1772г.,выгнанне акупантаў,працяг дэмакратычных рэформаў.Да паўстання далучыліся прадстаўнікі ўсех веравызнанняў.Т.Касцюшка скасаваў асабістую залежнасць сялян,а тыя хто прымаў удзел ў паўстанні  вызваляліся ім ад прыгону.У паўстанні прымала ўдзел 25 тыс.чал.,да канца года А.В.Сувораў здолеў падавіць паўстанне,і ў 1795г.,адбыўся трэці падзел Р.П.Федэратыўная дзяржава Р.П.,якая стала на шлях гаспадарчага і грамадскага рэфармавання,спыніла свае існаванне.

В-24 Культура Беларусі 2-ой паловы 16-18 стст