Гіпербалічныя косінус і сінус праўдзяць раўнанне гіпербалы (адсюль назва – гіпербалічныя функцыі), а менавіта мае месца тоеснасць |
12º. Адваротныя гіпербалічныя функцыі. Адваротную да функцыі абазначаюць Яна непарыўная як адваротная да непарыўнай функцыі. Атрымаем яе аналітычнае выяўленне. Дзеля гэтага развяжам раўнанне у дачыненні да x:
Паколькі , то г.зн. . |
Аналагічна атрымліваем
Скарыстаем тэарэму пра непарыўнасць складанай функцыі, грунтоўны ступенева-паказнікавы ліміт і непарыўнасць асноўных элементарных функцый для вылічэння надалей важных наступных лімітаў.
1º.
. Такім чынам, маем
. У прыватнасці .
2º. Маем
. У прыватнасці .
3º.
==
Такім чынам, атрымалі
.
def: Калі функцыі і вызначаны ў праколатай акрузе пункта і , то функцыі называюць эквівалентнымі ў акрузе пункта і пішуць .
Напрыклад, 1) таму, што 2) таму, што 3) (Чаму?) 4) (Чаму?)
Калі прыняць да ўвагі прыклады, разгледзеныя ў §§2.7 , 2.12, то можна скласці наступную табліцу эквівалентных функцый:
; ; ; ; .
Гэтыя стасункі застаюцца праўдзівымі, калі замяніць у іх xна бясконца малую функцыю
Напрыклад, ; ; ; .
Геаметрычна эквівалентнасць азначае, што разгляданыя функцыі паводзяць сябе ў акрузе пункта набліжана як адпаведныя прамыя:
.
Тэарэма 1. Калі функцыі і эквівалентныя ў акрузе пункта і існуе , то існуе таксама .
□ Паколькі , то , а тым самым .
Далей маем
■
Даказаная тэарэма дае магчымасць замяніць множнік (або дзельнік) пад знакам ліміту на эквівалентны яму множнік (або дзельнік).
Прыклад 1. Вылічыць .
∆ Выкарыстоўваючы непасрэдна грунтоўны трыганаметрычны ліміт, маем
На падставе тэарэмы 1 атрымаем
◄
Заўвага 1. З прыклада вынікае, што
.
Заўвага 2. Пры вылічэнні лімітаў складнікі нельга замяняць эквівалентнымі функцыямі. Сапраўды, калі ў прыкладзе 1, улічваючы , замяніць на 1, атрымаем , што прывяло да непраўдзівага выніку.
def: Калі функцыі і вызначаны ў праколатай акрузе пункта і , то функцыю называюць бясконца малой у параўнанні з функцыяй у акрузе пункта і пішуць , .
Пры гэтым самі функцыі і могуць не быць бясконца малымі. Так , а функцыі і ёсць бясконца вялікія пры .
def: Калі і , то кажуць, што функцыя у акрузе пункта ёсць бясконца малая больш высокага парадку, чым .
У сувязі з уведзеным абазначэннем часта выкарыстоўваецца запіс . Гэта азначае – бясконца малая ў пункце .
Адзначым наступныя ўласцівасці сымбаля (тут ):
Тэарэма 2. (Пра выяўленне эквівалентных функцый). Для таго каб функцыі f(x) ig(x) былі эквівалентнымі ў акрузе пункта , неабходна і дастаткова, каб
□ (Неабходнасць) Няхай . Згодна з азначэннем эквівалентнасці . На падставе тэарэмы пра выяўленне функцыі, якая мае ліміт, , дзе . Такім чынам, .
Паколькі , то , што і прыводзіць да роўнасці
(Дастатковасць) Няхай Тады
, што і азначае . ■
Гэты крытэр дазваляе пададзенай вышэй табліцы эквівалентных функцый надаць наступны выгляд:
|
; ; ; ; ; |
def. Калі існуе канечны ліміт , то пішуць Паколькі разгляданы ліміт ёсць канечны, то функцыя абмежаваная ў акрузе пункта , г.зн. , або . І таму пры гэтым таксама кажуць, што функцыя абмежаваная ў параўнанні з функцыяй . Калі пры гэтым функцыі і ёсць бясконца малыя ў пункце , то кажуць, што функцыі і маюць аднолькавы парадак малечыні.
Прыклад 2.
Прыклад 3.
Трэба зазначыць, што выкарыстанне эквівалентных функцый не заўсёды прыводзіць да мэты.
Прыклад 4. ?
Уважаемый посетитель!
Чтобы распечатать файл, скачайте его (в формате Word).
Ссылка на скачивание - внизу страницы.