|
Гіпербалічныя косінус і сінус праўдзяць
раўнанне гіпербалы |
|
![]()
![]()
12º. Адваротныя гіпербалічныя функцыі. Адваротную да функцыі
абазначаюць
Яна непарыўная як
адваротная да непарыўнай функцыі. Атрымаем яе аналітычнае выяўленне. Дзеля
гэтага развяжам раўнанне
у дачыненні да x: ![]()
|
Паколькі |
|
Аналагічна атрымліваем
![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
Скарыстаем тэарэму пра непарыўнасць складанай функцыі, грунтоўны ступенева-паказнікавы ліміт і непарыўнасць асноўных элементарных функцый для вылічэння надалей важных наступных лімітаў.
1º. 
. Такім
чынам, маем
. У прыватнасці
.
2º.
Маем
. У прыватнасці
.
3º. 
=
=
Такім чынам, атрымалі
.
def: Калі функцыі
і
вызначаны ў праколатай
акрузе пункта
і
, то
функцыі
называюць эквівалентнымі
ў акрузе пункта
і пішуць
.
Напрыклад, 1)
таму,
што
2)
таму, што
3)
(Чаму?) 4)
(Чаму?)
Калі прыняць да ўвагі прыклады, разгледзеныя ў §§2.7 , 2.12, то можна скласці наступную табліцу эквівалентных функцый:
;
;
;
;
.
Гэтыя стасункі застаюцца праўдзівымі, калі
замяніць у іх xна бясконца малую функцыю ![]()
Напрыклад,
;
;
;
.
Геаметрычна эквівалентнасць азначае, што
разгляданыя функцыі паводзяць сябе ў акрузе пункта
набліжана
як адпаведныя прамыя:
![]()
![]()
.
![]()
Тэарэма 1. Калі функцыі
і
эквівалентныя ў акрузе
пункта
і існуе
, то існуе таксама
.
□ Паколькі ![]()
, то
, а тым самым
.
Далей маем
■
Даказаная тэарэма дае магчымасць замяніць множнік (або дзельнік) пад знакам ліміту на эквівалентны яму множнік (або дзельнік).
Прыклад 1. Вылічыць
.
∆ Выкарыстоўваючы непасрэдна грунтоўны трыганаметрычны ліміт, маем

На падставе тэарэмы 1 атрымаем
◄
Заўвага 1. З прыклада вынікае, што
.
Заўвага 2. Пры вылічэнні лімітаў складнікі нельга замяняць
эквівалентнымі функцыямі. Сапраўды, калі ў прыкладзе 1, улічваючы
, замяніць
на 1, атрымаем
, што прывяло да
непраўдзівага выніку.
def: Калі функцыі
і
вызначаны ў праколатай
акрузе пункта
і
, то
функцыю
называюць бясконца
малой у параўнанні з функцыяй
у акрузе пункта
і пішуць
,
.
Пры гэтым самі функцыі
і
могуць не быць бясконца
малымі. Так
, а функцыі
і
ёсць бясконца вялікія пры
.
def: Калі
і
, то кажуць, што функцыя
у акрузе пункта
ёсць бясконца малая
больш высокага парадку, чым
.
У сувязі з уведзеным абазначэннем часта
выкарыстоўваецца запіс
. Гэта
азначае
– бясконца малая ў пункце
.
Адзначым наступныя ўласцівасці сымбаля
(тут
):
|
|
|
|
Тэарэма 2. (Пра выяўленне эквівалентных функцый). Для таго каб
функцыі f(x)
ig(x) былі эквівалентнымі ў акрузе пункта
, неабходна і дастаткова,
каб
□ (Неабходнасць) Няхай
. Згодна з азначэннем эквівалентнасці
. На падставе тэарэмы
пра выяўленне функцыі, якая мае ліміт,
,
дзе
. Такім чынам,
.
Паколькі
, то
, што і
прыводзіць да роўнасці ![]()
(Дастатковасць) Няхай
Тады
, што і азначае
.
■
Гэты крытэр дазваляе пададзенай вышэй табліцы эквівалентных функцый надаць наступны выгляд:
|
|
|
def. Калі існуе канечны ліміт
, то пішуць
Паколькі разгляданы
ліміт ёсць канечны, то функцыя
абмежаваная
ў акрузе пункта
, г.зн.
, або
. І таму пры гэтым
таксама кажуць, што функцыя
абмежаваная
ў параўнанні з функцыяй
. Калі
пры гэтым функцыі
і
ёсць бясконца малыя ў
пункце
, то кажуць, што функцыі
і
маюць аднолькавы
парадак малечыні.
Прыклад 2.

Прыклад 3.

Трэба зазначыць, што выкарыстанне эквівалентных функцый не заўсёды прыводзіць да мэты.
Прыклад 4.
?
Уважаемый посетитель!
Чтобы распечатать файл, скачайте его (в формате Word).
Ссылка на скачивание - внизу страницы.