Хто мы - сучасныя беларусы? Нажаль, такі пытанні ўзнікае ў нашы дні - падчас існавання самастойнай і незалежнай дзяржавы беларусаў, аб якім марылі шматлікія пакаленні нашых продкаў. Сумненні ўласцівыя кожнай думаючай істоце. Паспрабуем разабрацца, што жа гэта за краіна - Беларусь, загадкавая і непазнаная для шматлікіх яе жыхароў.
Прыходзіцца канстатаваць, што нацыянальныя традыцыі і сувязь пакаленняў нашага народа шмат у чым перарваныя. У адсутнасці пераемнасці досведу крыецца чыннік шматлікіх нашых цяперашніх бед. Дзяржава ў сваім развіцці праходзіць тыя жа стадыі, што і чалавек. Калі маленькае дзіця падрастае да вызначанага ўзросту, у яго з'яўляюцца пытанні аб тым, як ён з'явіўся на святло. Ад таго, наколькі прадуманыя адказы яго бацькоў, часта залежыць фармаванне светапогляду дзіцяці, яго будучыя поспехі і няўдачы. Мабыць, адзін з самых цяжкіх вынікаў атрымоўваецца тады, калі да самога паўналецця чалавека пераконваюць у тым, што яго прынёс бусел. Вырастае недаверлівы, узлаваны няўдачнік з наборам комплексаў і ўнутраных супярэчнасцяў. Такіх людзей не кахаюць і часцяком эксплуатуюць іх недахопы. Чыннік адставання ў развіцці такога чалавека простая - ён вучыцца толькі на сваіх памылках, а іншыя - на чужых. Нават геній не можа зразумець усю шматстатнасць жыцця, абапіраючыся толькі на ўласны розум.
Беларусам досыць добра ведаць сваё мінулае, каб пазбягаць памылак пры руху ў будучыню. Наша гісторыя - гэта не плёткі трэцягатунковага павета, які прэтэндуе на ролю другагатунковай губерні. Змешчаная ў цэнтры Еўропы Беларусь уплывала на глабальныя гістарычныя працэсы Старога святла. Працяглае ігнараванне ролі нашага народа прывяло да сучаснага стану еўрапейскай гістарычнай навукі. Яна выглядае ў выглядзе двух, нічым не звязаных зрыўкаў - гісторыі Заходняй і Ўсходняй Еўропы. Злучнае звяном паміж імі - гэта гісторыя Белай Русі і Вялікага Княства Літоўскага, якая толькі зараз "стала выходзіць з падполля".
Наша дзяржава не такое ўжо маленькае, як лічаць некаторыя беларусы. Веліч народа моцна прымяншае комплекс нацыянальнай непаўнавартаснасці. Да прыкладу, Швецыя, маючы такое жа па колькасці насельніцтва, як і ў нас, нікому не дазваляе да сабе ставіцца паблажліва. Насельніцтва цэлага кантынента - Аўстраліі ўсяго ў два разу больш насельніцтва Беларусі. Нашы найблізкія суседзі - латышы захапляюцца тым, што ў нас ёсць магутная прамысловасць і вялікае насельніцтва. Напрыклад, эстонцаў на паўмільёна менш, чым мінчукоў, але для іх гэта не з'яўляецца падставай для самаўніжэння. Галоўным з'яўляецца не то, як да нас ставяцца расейцы, немцы або амерыканцы, а ў то, як мы самі дазваляем да сабе ставіцца.
Няма выразнага агульнапрызнанага меркавання ў даследнікаў і па пытаннях фармавання племянных саюзаў, якія складалі аснову беларускага, рускага і ўкраінскага этнасаў. Адны мяркуюць, што ў выніку інтэнсіўнага засваення славянамі тэрыторыі Беларусі, дзе раней жылі балты, у VIII - IX стст. склаліся этнічна блізкія паміж сабою племянныя саюзы: крывічы, дрыгавічы, радзімічы, часткова валыняне. На іх аснове ўтварыўся старабеларускі этнас. У яго фармаванні прынялі ўдзел яцвягі і некаторыя іншыя балцкія плямёны.
Продкі ўсходніх славян, якія рассяліліся ў прыпяцкім Палессі, асімілявалі балцкія плямёны. У выніку на тэрыторыі, якую займалі прыдняпроўскія балты, паўсталі ўсходнеславянскія плямёны дрыгавічы, крывічы, радзімічы - продкі сучасных беларусаў. На тэрыторыі, дзе раней жылі іранскія плямёны, рассяліліся паляне, дрэўляне, паўночнікі, валыняне - продкі сучасных украінцаў. Асіміляцыя финоугорских плямёнаў прывяла да ўзнікнення наўгародскіх славян, вяціч, часткова верхняволжскіх крывічаў - продкаў сучасных рускіх.
Уважаемый посетитель!
Чтобы распечатать файл, скачайте его (в формате Word).
Ссылка на скачивание - внизу страницы.