Кен орындарының кен-геологиялық және кен-техникалық жағдайларын талдау. Тақталардың кезектік қазымдалуын топтастыру және тақталар жүктемесін анықтау, страница 11

Оқпан албары құрылысының құны

Оқпан албары құрылысының құнын есептеу төменгі формуламен жүзеге асырылады:

С_од = 21989∙V_од, тг                                                 (29)

С_од = 21989∙16254,6=357422399,4 тг;

мұндағы V_од – оқпан албарының көлемі, м³.

7.2 Тау-кен қазбаларың күтіп ұстаудың құны:

Тау-кен қазбаларын күтіп ұстаудың құны келесі формуламен анықталады:

а) қазбалардың ұзындығы оларды жүзеге асыру кезеңінде өзгермеген жағдайда:

                           C_под = r∙l∙t, тг;                                        (30)

Спод=626*3*313,7=589128,6 тг;

б) қазбаларды пайдалану кезінде оларды жою жұмысы жүзеге асырылған жағдайда:

, тг,                                        (31)

Спод=589128,6/2=294564,3 тг;

мұндағы l – қазбаның ұзындығы,  м;

                t – күтіп ұстау мерзімі,  жыл;

               r – жыл кезеңінде 1 м қазбаны күтіп ұстаудың құны,  тг/м.

16 – кесте

Қазбаның түрі	Есептеу формуласы
Күрделі және горизонттық квершлагтар	r = 32∙S – 2
Далалық штректер және этаждық квершлагтар	r = 47∙S – 3
Бремсбергтер, жүріс жолдар, еңістер	r = 88∙S – 6

7.3Пайдалы кенді тасымалдаудың құны:

Таспалы науалармен пайдалы кенді тасымалдау құнын есептеу төменгі формуламен жүзеге асырылады:

           , тг/т,                                      (32)

=(73300 ∙  +  -4∙3100)=22468,3 тг/тәулігіне.

мұндағы А – қарастырылатын қазбаның жүктемесі, тг/тәулігіне;

L – тасымалдаудың қашықтығы, км;

k_н – қазбаның құлама бұрышын ескеруші коэффициент:

- еңістер үшін:

k_н = 1+ 0.003∙α;                                            (33)

- бремсбергтер үшін:

 k_н = 1 – 0.0015∙α;                                         (34)

α  – қазбаның құлама бұрышы, град.;

a, b, c – эмпириялық коэффициенттер.

17 - кесте

Науаның типі	Науаның өнімділігі, т/сағатына	A	В	C
1Л100	530	73300	6588	4

7.4Пайдалы кенді көтерудің құны:

Екі скипті көтермелермен пайдалы кенді көтерудің құнын есептеу төменгі формуламен жүзеге асырылады:

, тг/т,                                   (35)

Сп=47700/6517+54*313,7+14=16953,8 тг/тәулігіне.

Сп=47700/6517+54*290,7+14=15739 тг/тәулігіне.

мұндағы А_п – көтеру өнімділігі, тг/тәулігіне;   h – көтеру биіктігі, км.

7.5 Күрделі қазбаларды, үйлерді және ғимараттарды жөндеу

Күрделі тау-кен қазбаларын, жер бетіндегі үйлерді және ғимараттарды жөндеу жыл сайынғы өтем қаржысының бөлінуі арқасында жүзеге асырылады, яғни олардың алғашқы құнынан келесі мөлшерде:

- тау-кен қазбалары үшін – 2,2 %;

- жер бетіндегі үйлер мен ғимараттар үшін – 2,4 %.

8 . ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ

Бөлімшеде төменгі зияндылықтар мен қауіпсіздіктер талданады:

- эндогендік өрттің пайда болуы;

- көмір мен газдың кенеттен лақтырысы;

- ауаның шаңдылы;

- шаңның жарылы;

- шуды, дірілді және басқада профессиональдық ауруды тудыратын зияндылар;

- электромеханикалық жабдықтарды қолдануға байланысты зақымдар;

- метанның жиналу орнында метано-ауалық қоспаның жарылыс мүмкіндігі.

Осы айтылғандарға байланысты байланысты қауіпсізтік техникасы мен өнеркәсібтік санитария бойынша шаралар жетілдіріледі:

- көмір мен газдың кенеттен лақтырысына жол бермеу;

- шаңмен күрес және шаңдануға ескерту тәсілдері;

- жеке қорғау құралдарын таңдау;

- жарақаттанудан қорғау тәсілдері;

- өрттің алдын алу (сыртәсерлі және өздігінен тұтанатын өрттерден ескерту).

ҚОРЫТЫНДЫ

«Жер асты тау- кен жұмыстарының технологиясы» пәнін меңгере отырып, кен орындарының кен - геологиялық және кен - техникалық жағдайларын қарастырдық.

Көмір өндірісінде кәсіпорындарында негізгі тау-кен жұмыстарының  орындалуы үлкен үш кезеңге бөлінген:

- пайдалы кенорындарын ашу;

- шақта алабын дайындау:

- көмір тақталарын қазып алу.