Беларуская мова: Уводзіны ў навуку аб мове. Фанетыка. Граматыка, страница 22

6. Артыкул Баханькова А.Я. ад назвай «Энантыясемія, або ўнутрыслоўная антанімія», змешчаны ў часопісе «Беларуская мова і літаратура ў школе» за 1990 год у № 9 на старонках 48-51.

59.  Складзіце сказы, структура якіх адпавядала б наступным схемам

1. _______    - . - . - . - .     ______                       _ _  _ _ _.

2. _____  ______  _ _ _ _ _,   _______                     _ _ _ _ _    - . - . - . - .

3. [ ], (што...), (што...).

4. (Калі...), [ ], (якая...).

Паўтарэнне

Запомніце выдзеленыя значэнні запазычаных слоў.

 Прыдумайце з імі невялікія сказы

Анафема

(грэч. anathema) ― адлучэнне ад царквы, праклён як самая высокая кара ў хрысціянстве

Намінальны

(лац. nominalis ‘імянны’) ― які толькі называецца, але не выконвае сваіх функцый (напр., намінальны кіраўнік)

Педантычны

(ад педант, ад італ. pedante ‘настаўнік, педагог’) ― строгі ў выкананні ўсіх запатрабаванняў, надзвычай дакладны і акуратны

Перманентны

(лац. permanens, -ntis) ― бесперапынны, пастаянны (напр., перманентнае развіццё)

Скепсіс

(грэч. skepsis ‘разбор, сумненне’) ― сумненне, недавер да чаго-небудзь

Талерантнасць

(ад лац. tolerantia ‘цярпенне’) ― цярпімасць да чужых думак і вераванняў

Філатэлія

(франц. philatelie, ад грэч. phileo ‘люблю’ + ateleia ‘вызваленне ад аплаты’) ― калекцыяніраванне і вывучэнне паштовых і гербавых марак, паштовых знакаў, а таксама папяровых грашовых знакаў розных краін

Фрывольны

(франц. frivole, ад лац. frivolus ‘дурны, пусты’) ― легкадумны, блізкі да непрыстойнага (напр., фрывольныя размовы)

Экзальтацыя

(лац. exaltatio) ― крайне ўзбуджаны стан, хваравітая ўзбуджанасць

Эксклюзіўны

(англ. exclusive ‘выключны’) ― выключны, прадастаўлены толькі для пэўнай арганізацыі або асобы, напр., права на вытворчасць чаго-небудзь або на распаўсюджанне інфармацыйных матэрыялаў

Эфемерны

(грэч. ephemerios ‘аднадзённы’) ― 1) мімалётны, недаўгавечны (напр., эфемернае існаванне); 2) уяўны, невыканальны (напр., эфемерная мера)

60.  Укажыце, якiя з прыведзеных прозвiшчаў скланяюцца.

Патапенка Таня, Мiшчанчук Iван, Далiнчук Каця, Зязюля Аксана, Шандыба Павел, Траско Алег, Акцябронак Iра, Шуба Алена, Сапега Саша, Выхухаль Насця, Блатун Кiрыл, Тарасенка Вова.

61.   Пастаўце словазлучэннi ў творным склоне.

213 брыгад, 70 тысяч, 2000-ы год, 55 вiдаў, 19 дзён, 2000 аленяў, 4 вясковыя днi, паўтара месяца, 2 жанчыны, 40000 кiлаграмаў, 2004-ы год, 1,3 тоны, 8 лодак, 393 дошкі.

62.  Прыдумайце 5-6 заданняў “Чацвёрты лiшнi” па пройдзеных тэмах.

63.  h Перакладзіце на беларускую мову, запісваючы лічэбнікі словамі

Медицинский юмор

Разpаботка теоpии стpесса пpиводит к pазвитию язвенной болезни желудка.

Каждый pаз, целуясь с девушкой, вы наpушаете ее кислотно–щелочной баланс.

Врач после осмотра пациентки говорит ей:

— У Вас головные боли, желудок не в порядке, высокое кровяное давление. Простите, сколько Вам лет?

— Двадцать пять

— И значительная потеря памяти, — добавляет врач.

— Как прожить до 100 лет?

— Очень просто: выпивайте каждое утро по чашке горячего чая в течение 62400 недель.

Вот Вам лекарство, принимайте по 3 чайных ложки 2 раза в день.

— Но у меня дома только 2 чайных ложки.

У вас есть ацетилсалициловая кислота?

— Вам нужен аспирин?

— Да, никак не могу запомнить это слово.

64. Вызначце памылкі, дапушчаныя ў наступных сказах.

  Тыпы  магчымых памылак:

1) няправільнае ўжыванне назоўнікаў (формы роду, склону);

2) няправільнае напісанне назоўнікаў;

3) няправільнае ўжыванне формаў прыметнікаў;

4) няправільнае ўжыванне займеннікаў;

5) памылкі пры выкарыстанні лічэбнікаў (дапасаванне,

правапіс і інш.)

6) няправільнае ўжыванне формаў дзеясловаў;

7) няправільнае ўжыванне дзеепрыметнікаў;

8) няправільнае ўжыванне дзеепрыслоўных зваротаў;

9) памылкі ў кіраванні;