Не знайшлося роўнага яму, не знайшлося годнага яго, не знайшлося таго, хто змог бы працягваць барацьбу. Смеласць і гераізм пакінулі паўстанцаў. “Ганьба палякам за тое, што пасля нясчасця пад Мацыевічамі яны нібыта пазбавілісь да дзеяння, быццам біліся не за справу свободы, а за інтарэсы адной асобы”, - са скрухай пісаў ананімны аўтар. Але ў барацьбе за свабоду – слава і гонар тым, хто зіагаўся за яе. І хай яны былі пераможанымі – яны сталі легендай для новых змагароў.
Параненага Касцюшку пад моцнай вартай павезлі ў Пецярбург. Кацярына 2 наказала даставіць героя патаемна: “Избигать всякой огласки, никому не показывать, а лучше всего, чтобы и по дороге не знали.”
Два гады знаходзіўся Касцюшка ў палоне. Імператрыца аблегчыла ўмовы зняволення , перавела яго з каземата ў дом каменданта крэпасці, дазволіла прагулкі.Тугу і горкія думкі вязень праганяў працай за такарным станком.
15 кастрычніка1817годзе Тадэвуш Касцюшка памёр. Шануючы яго, будучы прэзідэнт Амерыкі Вільям Гарысан мовіў у кангрэсе: “ Слава яго жыць будзе датуль пакуль дух волбнасці панаваць будзе над светам. Пакуль на алтар вольнасці яе абаронцы будуць класці ў ахвяру сваё жыццё, імя Касцюшкі будзе жыць сярод нас”
Словарь терминов.
Фольварк – Феодальное хозяйство (господский двор с постройками, пашенными землями, сенокосами и др.угодьями), основанное на труде феодально -зависимых крестьян (в широком смысле слова).фольварки известны на Беларуси с конца 15-начала 16в. Но особенно широко распространились с середины 16в. В связи с проведением аграрной реформы, так называемой «волочной померы». Фольварк в узком смысле слова – панский двор, комплекс жилых и хозяйственных построек.
Юридика – Административно обособленные части городов, которые находились под властью и юрисдикцией какого – нибудь феодала или церковного учреждения. Возникали на территории Беларуси в начале 16в. На жителей юридик не распространялась административная и судебная власть городского самоуправления.
Контрреформация – Религиозно – политическое движение против Реформации, возглавленное Ватиканом, религиозная форма укрепления феодализма в период его распада. Развернулась в странах, охваченных протестантизмом. Проводниками Контрреформации в Беларуси были иезуиты. Открывая свои школы и типографии, они добивались закрытия протестантских. Во второй половине 17в. Одержала победу над Реформацией в Беларуси.
Сейм – саслоўеа – прадстаўнічы орган у ВКЛ і Польшчы. Да канцэпцыі вальнага сейма : выбранне вялікага князя, справы вайны і міру узаема адносіны з іншымі краінамі, усталяванне падаткаў, рэгуляванне заканадаўства. Галоўная роля ў выражэнні спраў на сейм належыла князю і панам – радзе. Акрамя вальнага збіраліся паветовыя і ваеводскія сеймікі. Валіные сеймы збіраліся ў Вільне, Навагрудку, Гародні, Бярэсці і інш. На вальны сейм збіраліся: вялікі князь, службовыя асобыцэнтральнага і мясцовага кіравання, буйныя феадалы, якія ўваходзілі ў паны раду або запрашаліся асабіста каталіцкія і праваслаўныя біскупы і па 2 пасла ад шляхты з кожнага павета. Структура і характар дзейнасці сейма юрадычна былі замацаваны ў Статутах ВКЛ.
Просвечение – идейное течение 18- сер. 19 вв., основанное на убеждении в решающей роли разума и науки в познании “ естественного порядка”, соответствующего подлинной природе человека и обчества. Невежество, религиозный фанотизм просветители считали причинами нечеловеческих бедствий; выступали против феодально – обсалютного режима, за политическую свабоду и гражданское равновесие. ( А.М. Прохоров. Болишой энциклопедический словарь 2 – е изд., СПБ “Норинт”, 1998г.
Список литературы:
1)История Беларуси (учебное пособие для вузов, колледжей, школ.) Мн.1997г. Рецензент: доктор исторических наук, профессор Бригадин П.И.
2) Ковкель И. И., Ярмусик Э. С. История Беларуси с древнейших времён
до нашего времени.—Мн.: “Авервэв”,1998.—592 с.
3.Галенчанка Г.Я. Гісторыя Беларусі-Мн: 1997г.
4.Григорьева В.В. История Беларуси-Мн: 1997г.
5.Орлов В. С історіей на “Вы”.-БДГ.-2003-32
6.Энциклопедия истории Беларуси, Мн. 1995
Уважаемый посетитель!
Чтобы распечатать файл, скачайте его (в формате Word).
Ссылка на скачивание - внизу страницы.