Перевод 17 текстов с русского на белорусский язык (Причины изучения истории. Отличие мудрости от ума), страница 4

создаётся  лишь при общественной необходимости в нём. А возникнув, письмо

само становится мощным фактором ускоренного развития общества: письменный

период  истории  человечества  по  времени   пока  ещё   сильно  уступает

бесписьменному (дописьменному) её периоду (5-6 тысячелетний против многих

десятков  или  сотен  тысячелетий),  а  по  темпам  движения  вперёд,  по

общественному  прогрессу  бесспорно  превосходит   его.   Письму  в  этом

прогрессе принадлежит значительная роль - при создании духовных (а  через

них и материальных)  ценностей, при закреплении их в передаче новым векам

и поколениям.  Письмо  -  Это  общая память  людей, непрерывная  связь  и

преемственность поколений.

//---------------------------------------------------------------------//

     Пiсьмо  -  вялiкi набытак чалавецтва, вялiкi набытак кожнага народа,

авалодваючага пiсьменнасцю, i кожнага пiсьменнага чалавека. Яно  ўжываеца

ва ўсiх галiнах дзейнасцi людзей: у арганiзацыi вытворчасцi, у  навуцэ  i

лiтаратуры, у масавай iнфармацыi i сувязi,  у  мiжнародных  i  палiтычных

адносiнах,  у  асвеце  i  адукацыi.  Пiсьмо  -   непераходзячая    памяць

чалавецтва, так як яно захоўвае вядомае,  а  падзеях  i  справах  мiнулых

вякоў i тысячагоддзяў. Пiсьмо -  гэта  "вароты  вучонасцi",  так  як  усё

пачынаеца з навучання пiсьму i чытанню.

     Узнiкненне пiсьма было паказальнiкам таго, што грамадства  дасягнула

вызначанага узроўня гаспадарчага i палiтычнага развiцця: пiсьмо  стварае-

ца толькi пры грамадскай неабходнасцi ў iм.  А  ўзнiкнуўшы,  пiсьмо  само

паўстае моцным фактарам паскоранага развiцця  грамадства:  пiсьменны  пе-

рыяд гысторыi чалавецтва па часу пакуль яшче моцна ўступае  бяспiсьменна-

му (дапiсьменнаму) яе перыяду (5-6 тысячагоддзяў супраць многiх дзясяткаў

цi сотняў тысячагоддзяў), а па тэмпам руху наперад, па грамадскаму  праг-

рэсу бясспрэчна пераважае яго. Пiсьму ў гэтым прагрэсе  належыць  значная

роля - пры стварэннi духоўных (а праз iх  i  матэрыяльных)  каштоўнасцей,

пры замацаваннi iх у перадачы новым вякам i  пакаленням.  Пiсьмо  -  гэта

агульная памяць людзей, безперапынная сувязь i пераемнасць пакаленняў.


//---------------------------------------------------------------------//

     Если вы хотите научиться  решать  математические  задачи,  вам  надо

попытаться овладеть более или мение общими подходами, приёмами и методами

математических рассуждений. Рассмотрим один  весьма общий подход, который

мы будем называть правилом "крайнего".

     Правило "крайнего" может быть кратко  выражено словами:  "Рассмотрим

крайнее!"  Это  правило  есть попросту рекомендации  рассмотреть  объект,

обладающий   какими-либо  "крайними",   или,   как   говорят  математики,

экстремальными свойствами. Если речь в задаче идёт о  множестве точек  на

прямой, то правило "Рассмотри крайнее!" советует нам обратить внимание на

самую крайнюю левую или  самую правую. Если в задаче фигурирует некоторый

набор чисел, то правило "крайнего" рекомендует рассмотреть наибольшее или

наименьшее из этих чисел.

//---------------------------------------------------------------------//

     Калi вы хочаце  навучыцца  рашаць  матэматычныя  задачы,  вам  трэба

паспрабаваць авалодаць больш цi меньш агульнымi  падыходамi,  прыёмамi  i

метадамi  матэматычных  разважанняў.  Разгледзiм  адзiн  надта    агульны

падыход, якi мы будзем называць правiлам "крайняга".

     Правiла "крайняга" можа быць коратка выяўлена  словамi:  "Разгледзiм

крайняе!" Гэта правiла ёсць папросту рэкамендацыя разледзiць  аб'ект,  як

уладальнiка якiмi-сцi "крайнiмi", цi,  як  гавораць  матэматыкi,  экстрэ-

мальнымi якасцямi. Калi рэч у задачы iдзе аб мностве кропак на прамой, то

правiла "Разглядзi крайняе!" раiць нам звярнуць увагу  на  самую  крайнюю

левую цi самую крайнюю правую.  Калi  ў  задачы  фiгуруе  некаторы  набор

лiкаў, то правiла "крайняга" рэкамiндуе разгледзець найвялiкшае  цi  най-

меньшае з гэтых лiкаў.

//---------------------------------------------------------------------//